Skróty i skrótowce to kolejny element w artykułach, który może przysporzyć problemów. Prawidłowe użycie i zapis skrótów to podstawa, aby tekst był poprawny językowo oraz zrozumiały. Użycie skrótów pozwala także zaoszczędzić znaki, co jest istotne zwłaszcza w przypadku, kiedy mamy napisać artykuł do 5 tys. znaków, a informacji do zawarcia w nim sporo. Jednak kiedy skrótów i skrótowców jest za dużo, tekst przestaje być czytelny i zrozumiały. Dlatego warto wiedzieć, jak poprawnie pisać skróty w artykułach i dotyczy to zarówno ich zagęszczenia, rozmieszczenia, jak i interpunkcji.

Skrót a skrótowiec – czym się różnią?

Zanim jednak przejdziemy do zasad pisania skrótów i skrótowców, trzeba rozróżnić oba pojęcia. Skrót to oczywiście skrócony odpowiednik danego słowa lub wyrażenia. Najczęściej składają się z pierwszych lub/i ostatnich liter wyrazów lub wyrażeń. Skrótowce zaś to wyrazy powstałe od wieloczłonowych nazw np. instytucji, organizacji. Przykłady skrótowców to np. ZUS, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych.

Jak poprawnie pisać skróty – systematyczność i rozmieszczenie

Sztywnych zasad tu nie ma, ale warto pamiętać o kilku istotnych rzeczach. Po pierwsze należy zachować systematyczność, tak samo, jak w przypadku zapisu omawianych miesiąc temu liczb i jednostek. Trzeba wybrać – albo w całym artykule używamy pełnego wyrażenia, albo skrótu. Nie można pisać raz „np.”, a raz „na przykład”, tylko cały czas tak samo. Po drugie, w przypadku skrótów nazw dokumentów, organizacji, zwłaszcza mniej znanych i długich, należy przynajmniej raz (najlepiej na początku artykułu – we wstępie lub nagłówku akapitu) podać pełną nazwę, a później można używać już skrótu z zachowaniem systematyczności.

Po trzecie, jeśli chcemy zastosować w tekście więcej różnych skracanych wyrażeń, należy pamiętać o zachowaniu umiaru. Skrótów nie może być za dużo, ani nie mogą też być obok siebie, bo psuje to czytelność i odbiór treści, która może stać się niezrozumiała. W takich sytuacjach wybierzmy część wyrażeń, które będziemy zapisywać skrótami, a część piszmy normalnie. Pamiętajmy, że skróty to nie jest sposób na walkę o to, by zmieścić się w narzuconej przez klienta liczbie znaków. Chodzi o czytelność i zrozumiałość, bo długie wyrażenia czynią tekst trudniejszym w odbiorze, ale w drugą stronę efekt też może być podobny.

Jak poprawnie pisać skróty – kropki

Pod względem poprawności pisowni bardzo ważną kwestią w zapisie skrótów są kropki. Zdecydowaną większość skrótów piszemy z kropką na końcu. Wyjątkiem są jedynie te, które zawierają pierwszą i ostatnią literę skracanego wyrazu lub wyrażenia, np. „dr”, „mgr”, „płk”, „z-ca”. Takie skróty ZAWSZE piszemy bez kropki. Istnieje jednak dodatkowa grupa skrótów kilkuwyrazowych wyrażeń, w przypadku których piszemy kropkę po każdej literze lub części skrótu – np. „m.in.”, „sp. z o.o.”, „p.n.e.”. Widzimy w nich pewną prawidłowość – drugą lub trzecią literą skrótu jest samogłoska. W takich właśnie sytuacjach przy każdym członie skrótu piszemy kropkę.

Kolejna istotna kwestia to znaki po skrótach znajdujących się np. w wypunktowaniach na końcu podpunktów. Jeśli kończymy wszystkie podpunkty kropką to nie ma problemu. Jeśli zaś kończymy przecinkiem lub średnikiem, to piszemy oba znaki (kropkę kończącą skrót i znak kończący podpunkt) obok siebie. Jest to prawidłowy zapis. Pamiętajmy jednak o tym, że kiedy wyliczamy coś po przecinkach w zdaniu i chcemy zakończyć zdanie skrótem „itd.”, „itp.”, czy „etc.”, to przed skrótem nie stawiamy już przecinka.

Błędów w zapisie skrótów można popełnić całkiem sporo. Oprócz tego, co omówiłam już we wpisie, trzeba jeszcze pamiętać o tym, że niektóre skróty są wieloznaczne i wtedy trzeba skupić się na kontekście zdania, aby właściwie je odczytać, np. „st.” może być skrótem od „starszy”, kiedy podaje się stopień policyjny, wojskowy, ale może oznaczać też samo słowo „stopień”, bo na klawiaturze nie ma symbolu stopnia i zwykle stosuje się zapis „st. C.”. Ponadto niektóre wyrażenia można skracać na kilka sposobów, np. „francuski” – „fr.” lub „franc.” albo skrót „z-ca”, który można też zapisać bez dywizu. W takiej sytuacji należy wybrać jeden zapis, którego będziemy się trzymać w całym tekście. Oprócz tego niektóre skracane wyrazy mają zmiękczające wymowę „i”, jak np. „tysiąc”. Przez to wiele osób błędnie zapisuje skrót jako „tyś.”. Skrót ten zapisujemy wyłącznie z literą „s”. Zdarzają się też zapisy z ukośnikiem, zamiast kropki, co również jest oczywiście nieprawidłowe. Błędów można popełnić jeszcze więcej, dlatego tak ważna jest wiedza, jak poprawnie pisać skróty w artykułach.

__________________________________________________________________________

Utrzymanie bloga też kosztuje. Jeśli więc podoba Ci się to, co piszę, postaw mi symboliczną kawę, która doda mi energii i bardzo pomoże w rozwoju bloga, który jest moją pracą i pasją. Będę Ci bardzo wdzięczna za docenienie i wsparcie. 🙂 A jeśli chcesz wiedzieć więcej o BuyCoffee, zajrzyj TUTAJ.